Informatie voor Kinderen en jongeren

Iedereen is wel eens bang. Een angstig gevoel is een natuurlijke reactie die je waarschuwt voor gevaar en kan dus heel nuttig zijn. Je lichaam maakt zich klaar om te reageren zodat je kunt vluchten of vechten. Je hart gaat bijvoorbeeld sneller kloppen en je spieren spannen zich aan. Dit is een gezonde reactie. Als je problemen hebt thuis, op school of met je gezondheid, kun je je daar angstig over voelen. Deze gevoelens verdwijnen meestal weer als de problemen verdwijnen.  

Soms voel je je ook wel eens bang zonder dat hier een duidelijke oorzaak voor is of ben je veel banger voor iets dan eigenlijk nodig is. Je bent bijvoorbeeld bang om naar bepaalde plekken te gaan (bijvoorbeeld een plein of het openbaar vervoer), je wilt iets niet doen omdat je het spannend vindt (zoals een spreekbeurt houden of bloed laten prikken) of je maakt je veel zorgen over van alles en nog wat, waardoor je je moeilijk kan concentreren of moeilijk in slaap komt. 

Als je vaak erg bang bent, hier veel last van hebt en je bepaalde ‘normale’ of belangrijke dingen niet meer durft te doen, kan er sprake zijn van een angststoornis. Door dingen uit de weg te gaan (te vermijden), wordt de angst niet minder, maar vaak juist erger. Het kan hierdoor bijvoorbeeld steeds moeilijker worden om naar school te gaan, vriendschappen te maken en te onderhouden, leuke dingen te doen of te werken. 

Als je merkt dat je angst erger wordt, blijf er dan niet mee lopen. Hoe sneller je de angstklachten behandeld, hoe makkelijker het is om ervan af te komen. Praat erover met iemand die je vertrouwt. Bijvoorbeeld je vrienden, je ouders, je leerkracht, de dokter of een vertrouwenspersoon op school. 

Kinderen en jongeren

Wat zijn de verschillende angststoornissen en wat kun je eraan doen?

Separatieangststoornis

Kinderen met separatieangst, ook wel verlatingsangst, zijn extreem bang om gescheiden te worden van degene aan wie ze gehecht zijn. Vaak zijn dit hun ouders of verzorgers. Wanneer kinderen gescheiden zijn ervaren ze vaak heimwee en maken ze zich enorme zorgen over de veiligheid en gezondheid van hun ouders of zichzelf. Separatieangst bij kinderen tussen de 8 en 18 maanden is een normale stap in de emotionele ontwikkeling. Er is pas sprake van een separatieangststoornis wanneer het gedrag niet meer bij de leeftijd past. 

Sociale angststoornis

Iemand met sociale angst heeft een heftige, aanhoudende angst voor en vermijding van sociale situaties. Kinderen met deze stoornis hebben een blijvende angst om iets fout te doen of kritiek te krijgen in sociale situaties, in het bijzonder met leeftijdgenoten. Kinderen met een sociale angststoornis vermijden daarom sociale situaties, wat voor schoolweigering kan zorgen. 

Specifieke fobie

Kinderen met een specifieke fobie heeft een heftige angst voor een specifieke situatie, gebeurtenis, voorwerp of dier. Bijvoorbeeld een angst voor spinnen, honden, hoogtes, de tandarts of bloedprikken. Zelfs al denken aan datgene waar iemand met een specifieke fobie bang voor is zorgt voor angstige gevoelens. Vaak weet iemand wel dat de angst niet nodig is, maar krijgen ze deze toch niet onder controle. 

Gegeneraliseerde angststoornis

Kinderen met een gegeneraliseerde angststoornis zijn overmatig angstig en bezorgd over dagelijkse onderwerpen. Zonder dat er een directe aanleiding is, piekeren ze veel over dingen die zouden kunnen gebeuren. Ze maken zich bijvoorbeeld zorgen over wat er in de wereld gebeurt, geld, gezondheid van zichzelf en van dierbaren, school of werkprestaties, vrienden of een mogelijke echtscheiding van hun ouders.  

Paniekstoornis/agorafobie

Kinderen en jongeren met een paniekstoornis hebben regelmatig paniekaanvallen zonder dat hier een duidelijke oorzaak voor is. Deze aanvallen komen onverwacht. Een paniekaanval bestaat uit bijvoorbeeld een verhoogde hartslag, transpiratie, duizeligheid, flauwvallen en misselijkheid. Vaak zijn deze paniekaanvallen zo vervelend dat er ook een angst ontstaan voor het krijgen van een paniekaanval. Dit kan ervoor zorgen dat je drukke situaties waaruit je niet gemakkelijk weg kan gaat vermijden. Je durft dan bijvoorbeeld niet meer met het openbaar vervoer, boodschappen te doen of naar een druk plein. Sommige mensen durven zelfs helemaal niet meer naar buiten. Dit wordt ook wel agorafobie (pleinvrees) genoemd.

Tips

Tips
  • Praat erover met iemand die je vertrouwt
  • Zorg goed voor jezelf: voldoende slaap, gezond eten en blijf in beweging
  • Zoek op tijd hulp